Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi; günümüze kadar gelen aşamalar kronolojik olarak incelendiğinde, plastik cerrahi uygulamalarının oldukça eskilere dayanmaktadır. Tüm dünya ülkelerinde plastik cerrahinin gelişmesi II. Dünya Savaşı‘ndan sonra olmuştur.

Cerrahiyetül Haniyye

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi; Türk – İslam literatüründe Şerefeddin Sabuncuoğlu‘na ait ilk basılı eser olan ”Cerrahiyetül Haniyye” kitabında çeşitli plastik cerrahi uygulamaları çizimlerle, erkeklerde, aşırı meme gelişimi olarak tanımlanan  jinekomasti, göz kapakları ve kirpiklerin içe dönmesi entropion, göz kapaklarının dışa dönmesi ektropion ve ağız, boyun, çene, kafatası ve yüz bölgesi ile ilgili hastalık, travma, doku eksikliği ve estetik sorunların tanı ve tedavisi olan  maksillofasiyal cerrahi uygulamalarına ait detaylı çalışmalar bulunmaktadır. Jinekomasti tedavisinde uygulanan kitle azaltma girişimi, mamoplasti için tanımlanan ilk girişim olarak görülmektedir. Sabuncuoğlu alt çene kemiği olarak bilinen mandibula kırıklarında dişlerarası telleme adı verilen interdental kullanmıştır. Burun tamponu içine bir boru yerleştirerek hava pasajını tamponlu süre boyunca açık tutmuş ve hastanın rahat nefes almasını sağlamıştır. Sabuncuoğlu’nun uygulamaları günümüzde uygulanan yöntemlerin temelini oluşturan girişimler olarak görülmektedir.

Türkiye’de plastik cerrahinin duayeni Prof. Dr. Halit Ziya Konuralp‘in 1950 yılında İstanbul Üniversitesinde plastik cerrahi ünitesini kurmadan yıllar önce, 1930’lu yıllarda çok sayıda plastik cerrahi uygulamaları yaptığı bilinmektedir.

Gülhane Askeri Tıp Akademisinden Necdet Albay‘ın 1936 yılında maksillofasial cerrahi departmanı kurmak üzere Almanya‘da eğitime gönderilmesi ile eğitim hastanelerinde ilk sistemli çalışmalar 1930’lu yıllarda başlamıştır. Prof. Dr. Necdet Albay  1938 yılında Türkiye’ye döndükten sonra Cebeci Askeri Hastanesinde Çene Cerrahisi uzmanı olarak çalışmaya başlamıştır.

1941 yılında Gülhane Askeri Tıp Akademisinin İstanbul‘ dan Ankara‘ya taşınması üzerine Prof. Dr. Necdet Albay Çene Cerrahisi şefliğine atanmıştır. 1942 yılında Prof. Dr. Cihat Borçbakan aynı departmana şef yardımcısı olarak atanmış ve departman fizik tedavi bölümü içinde 1941 – 1952 yılları arasında Prof. Dr. Necdet Albay‘ın şefliğinde görev yapmıştır. Prof. Dr. Cihat Borçbakan 1951 yılında 2 yıl süre ile Amerika Birleşik Devletleri‘ne gönderilmiştir. 1957 yılında profesör ünvanı ile GATA Çene ve Plastik Cerrahi Direktörü olmuştur. 1965 yılına kadar bu görevini sürdürmüş, daha sonra Ankara Tıp Fakültesinde görev almıştır. Bu dönemdeki çene cerrahisi bilim dalı çalışmaları diş arızaları ve hastalıkları, ağız ve dil hastalıkları çene kemikleri hastalıkları ve deformiteleri, çene eklemi ve hastalıkları, fasiyal paraliziler, tükrük bezi hastalıkları yüz deformiteleri, yüz ve dudak anomalileri gibi konuları içermiştir.

Eğitim Hastanelerindeki Aktivasyonlar

Bu dönemde eğitim hastanelerinde izlenen aktivasyonların yanında, serbest çalışanların olması da dikkat çekicidir. 1940’lı yıllarda Dr. Cafer Tayyar Kankat‘ın İstanbul‘daki kliniğinde burun ve meme ameliyatları yaptığı, bunları kendi yayınladığı ” Plastik Reparatris ve Estetik Şirürjisi ” dergisinde detaylı olarak anlattığı ve 1946 yılında İstanbul’da yapılan bir cerrahi kongresinde ”İmpotanslarda penise kartilaj grefti ” başlıklı bir bildiri sunduğu bilinmektedir. Daha sonraki yıllarda Türk Plastik Cerrahi Derneği kuruluşunda büyük emek ve katkıları olan Dr. Atilla Oymak ve Doç. Dr. Erdoğan Konuk serbest çalışan kesimin başarılı çalışmalarını sergilemişlerdir.

1940 – 1945 yılları arasında eğitim hastanelerinde başlayan ilk sistemli çalışmalar Ankara’da Gülhane Askeri Tip Akademisinde ve İstanbul’da İstanbul Tıp Fakültesinde 1950’li yıllarda belirginleşmeye ve olgunlaşmaya başlamıştır. 1953 yılında Ankara Numune Hastanesinde Dr. Şekür Ökten‘in şefliğinde Plastik Cerrahi Kliniği kurulmuştur.

Çene Cerrahisi adı ile başlayan ve çeşitli bölümlerde seksiyonlar halinde çalışmalarını sürdüren Çene Cerrahisi dalı müstakil Plastik Cerrahi Anabilim Dalı halinde kurulması ve çalışması 1960’lı yıllarda mümkün olabilmiştir. 1961 yılında Türk Plastik Cerrahi Derneği‘nin kurulması ile yeni anabilim dallarının daha organize ve müstakil olarak kurulmaları kolaylaşmış ve bilimsel çalışmalar hız kazanmıştır.

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Merkezleri Kurulması

Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği; kuruldukdan sonra bilimsel toplantılar, bilgi alışverişi, yurt içi ve yurt dışı kongre faaliyetlerinin artması yanında ” Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı“adı altında yeni müstakil departmanlar kurulmuştur.

Başlangıçta Gülhane Askeri Tıp Akademisi, İstanbul Tıp Fakültesi ve Ankara Numune Hastanesi gibi eğitim hastanelerine ve İstanbul’da özel çalışanlarla az sayıda olan plastik cerrahi merkezlerine yenileri eklenmiştir. 1964 yılında Dr. Hilmi Gürsel tarafından SSK Ankara Hastanesinde, 1965 yılında Prof. Dr. Güler Gürsu tarafından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesinde, 1967 yılında Prof Dr. Baha Sezer tarafından Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde, 1972 yılında Dr. Adil Kayışoğlu tarafından Haydarpaşa Numune Hastanesinde, 1972 yılında Prof. Dr. Arman Çağdaş tarafından Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinde, yine 1972 yılında Dr. Ertuğrul Özmen tarafından Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesinde, 1978 yılında Prof. Dr. Mesut Özcan tarafından Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi anabilim dalları eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlamıştır.

Yanık Merkezi

Türkiye’deki ilk modern yanık merkezi 1971 yılında Prof. Dr. Sadun Uzel tarafından Gülhane Askeri Tıp Akademisinde açılmıştır. 1980 yılında Prof. Dr. Onur Erol tarafından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesinde Deneysel Mikrocerrahi Laboratuarı kurulmuştur. 1980 yılında Prof. Dr. Ayan Gülgönen tarafından İstanbul’da Fransız Hastanesinde Klinik Mikrocerrahi uygulamalarına başlanmış ve bu konuda eğitim verilmeye başlanmıştır.

1970 , 1980 ve 1990 lı yıllarda büyük kentler dışında da yeni ünitelerin kurulması devam etmiştir

Bunlar kronolojik olarak şunlardır:

1977 Dr. N. Kemal Baran – Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara

1978 Dr. Erdem Yormuk – Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara

1978 Dr. Mesut Özcan – Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa

1984 Dr. Sıdıka Kurul – Vakıf Gureba Hastanesi, Istanbul

1984 Dr. Ali Barutçu – Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sivas

1984 Dr. Ömer Şensöz – Numune Hastanesi, Ankara

1995 Dr. Ahmet Terzioğlu – Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sivas

1985 Dr. Ata Uysal – 19 Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Samsun

1985 Dr. Lütfü Baş – Gülhane Askeri Tıp akademisi, Haydarpaşa Eğitim Hastanesi, İstanbul

1986 Dr. Hülya Aydın – Şişli Etfal Hastanesi, Istanbul

1987 Dr. Galip Günay – Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kayseri

1989 Dr. Ali Barutçu – Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Izmir

1990 Dr. Ayhan Numanoğlu – Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul

1992 Dr. Zafer Özsoy Vakıf Gureba Hastanesi, Istanbul

1992 Dr. Sıdıka Kurul – İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü, Istanbul

1993 Dr. Cengiz Çetin – Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Eskişehir

1993 Dr. Necmettin Kutlu – Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Trabzon

1993 Dr. Ege Özgentaş – Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Antalya

1993 Dr. Ragıp Onat – Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Edirne

1994 Dr. Ahmet Seyhan – Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Manisa

1994 Dr. Ali Gürlek – İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi,Malatya

1994 Dr. Akın Yücel – Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kocaeli

1994 Dr. Nedim Savacı – Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Konya

1994 Dr. Azize Dede – Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi ,Erzurum

1995 Dr.Ahmet Terzioğlu Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sivas

1995 Dr.Gürhan Özcan Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara

1995 Dr. İnci Gökalan – Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Denizli

1995 Dr. Mustafa Yıldırım – Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Elazığ

1995 Dr. Yücel Öztan – SSYB Atatürk Tıp Merkezi, İzmir

1996 Dr. Cemil Aygıt – Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Edirne

1998 Dr. İbrahim Aşkar – Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Diyarbakır

Türkiye’de El Cerrahisi Bilim Dalı

Türkiye’de el cerrahisi bilim dalı ilk defa 23 Ekim 1991’de Prof. Dr. Metin Erer tarafından İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Ana Bilim dalı bünyesinde kurulmuştur. 1993 yılında da Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Ana Bilim Dalı bünyesinde Prof. Dr. Mesut Özcan tarafından kurulmuştur. Her iki bilim dalı eğitim ve öğretimlerini başarıyla sürdürmektedir.

Türkiye genelinde devlet, üniversite ve vakıf hastanesi merkezlerinde plastik ve rekonstrüktif cerrahi tanı-tedavi hizmeti, yanık merkezi ve eğitimi verilmektedir.