Güneş Koruyucular

Güneş Koruyucular veya Güneş Kremi; güneşe maruz kalarak, ultraviyole (UV) radyasyon ve güneş yanığına karşı korumaya yardımcı olmaktadır.

Güneş yoğunluğuna göre; krem, losyon, sprey, jel, çubuk ya da köpük topik emer gibi birçok çeşidi bulunmaktadır. Güneş sisteminden yayılan ultraviyole, radyasyon ve güneş yanığına karşı korumaya yardımcı olmaktadır. Güneş koruyucuları düzenli olarak kullanımı, güneş ışınlarına karşı oluşacak; kırışıklıklar, koyu lekeler ve cildin sarkmasını yavaşlatabilir ya da geçici olarak önleyebilmektedir.

Güneş kremleri, cildin yüzeyinde kalan ve güneş ışığını engelleyen; çinko oksit ve titanyum dioksit veya güneş ışınlarını emen; kimyasal güneş kremleri, güneş ışığını emerek UV ışınlarını filtreleyen olarak sınıflandırılabilmektedir.

Kanser Birliği gibi tıbbi kuruluşlar; kronik deri enfeksiyonu görülen yerlerde gelişen ve bir kanser çeşidi olan skuamöz hücreli karsinomların önlenmesine yardımcı olan güneş kremlerinin kullanılmasını önermektedir. Güneş kremlerinin rutin kullanımı cilt kanseri (melanom) riskini azalttığı uzmanlar tarafından gözlemlenmekte olup; birçok güneş kremi UVA radyasyonunu bloke ederek korunmanın cilt kanserinin önlenmesi için önemli olduğu gözlenmiştir.

Güneş koruyucular, cilde ulaşan güneş yanığı üreten UV ışınlarının fraksiyonunu ölçen güneş koruma faktörü (Sun Protection Factor – SPF) ile derecelendirilerek etiketlendirilmektedir. Diğer derecelendirmeler, yanmayan UVA radyasyonundan korunma derecesini göstermektedir. Güneş koruyucuları, üç yıla kadar etkili güçte kalacak şekilde tasarlanmış olmasına rağmen son kullanım tarihi dikkate alınmalıdır.

Güneş Koruyucular Tarihi

İlk uygarlıklar, cildi güneşin zararlarından korumak amacıyla çeşitli bitkisel ürünler kullanmıştır. Antik Yunan’da güneşten korunmak amacıyla zeytinyağı kullanmıştır. Antik Mısır uygarlığında, bitkisel ürünleri günümüzde cilt bakımında hala kullanılan pirinç, yasemin ve acı bakla bitkilerinin özlerini kullanmışlardır. Çinko oksit macunu eski uygarlıklarda cildin korunmasında popüler olmuştur. Endonezya, Filipinler ve Malezya‘daki göçebe denizlere giden Sama-Bajau halkı arasında; yüzü ve maruz kalan cilt alanlarını denizdeki sert tropik güneşten korumak amacıyla su yabani otlar, pirinç ve baharatlardan yapılmış, borak veya burak adı verilen bir macun kullanmıştır.

Sentetik olarak ilk güneşten koruyucular 1928 yılında kullanılmıştır. İlk büyük ticari ürün 1936 yılında L’Oreal şirketinin kurucusu Fransız kimyager Eugène Schueller tarafından piyasaya sürülmüştür. Aynı yıllarda güneş koruyucu krem geliştirilen Avustralyalı kimyager Milton Blake tarafından geliştirip, üretilmiş; formül Adelaide Üniversitesi‘nde Profesör Kerr Grant tarafından test edilerek, ultraviyole koruması sağladığı bulunmuştur.

Güneşten koruyucu ürünlerin gelişmesi 1944 yılında eczacı Benjamin Green tarafından, II . Dünya Savaşı sırasında ABD ordusunda görev yapan pilotların pasifik tropiklerinde aşırı sıcaklığa maruz kalması sonucu ultraviyole radyasyonundan fiziksel olarak engelleyici, Red Vet Pet adlı ürün; kırmızı, petrol kokusunda jöle kıvamında yapışkan bir vazelin üretmiştir. Savaş sonrası Benjamin Green ürünü yasemin ile kokulandırmış ancak ticari olarak bir gelişme kaydedememiştir.

1938 yılında İsviçre Alp’lerinin zirvesine tırmanırken güneşe aşırı olarak maruz kalan Avusturyalı kimyager Franz Greiter, 1946 yılında eğitimli güzellik uzmanı olan eşi Marga ile birlikte çalışarak, ilk olarak etkin modern güneş kremini tanıtmıştır. Günümüzde Piz Buin markasının temelini oluşturan Gletscher Crème veya Glacier Crime adı ile ürün piyasaya sürülmüştür. Firma, güneş kremi etkinliğini ölçmek için dünya çapında bir standart haline gelen güneş koruma faktörünü (Sun Protection Factor – SPF) ortaya çıkarmış ve 1977 yılında suya dirençli güneşten koruyucuları tanıtmıştır.

Coppertone markası, 1950’lerin başlarında Coppertone kızı ve Bain de Soleil markası altında güneşten koruyucu maddeyi geliştirip, ticarileştirerek satışlarını gerçekleştirmeye başlamıştır.