Astım, tekrarlayan nefes darlığı ve hırıltılı ataklarla ayırt edilmiş, şiddet ve sıklıkta kişiden kişiye değişen kronik bir hastalıktır.
Akciğerlerdeki küçük hava tüplerinin daralması sebebiyle kişinin nefes vermekte zorluk çekmesidir. Astım günde veya haftada birkaç kez ortaya çıkabilir ve bazı insanlar için fiziksel aktivite sırasında veya gece kötüleşmektedir. Hastalarda, kriz geldiği zaman nefes almakta zorluk çektiklerini zanneder, fakat durum tam tersidir. Daralan küçük hava tüplerinden geçen havanın çıkardığı ses ise hırıltı oluşturmakla beraber, kişiye aşırı rahatsızlık verebilmektedir. Vücudun herhangi bir maddeye alerji olması, kalp yetmezliği, aşırı korku, heyecan ve bazı durumlarda kişilerde Had Bronşit Astıma sebep olabilmektedir.
Astım, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre; dünyada 235 milyon üzerinde kişiyi etkileyen; vücudun nefes almasının güçleşmesi ile hava yollarının daralması ve yaşam boyu ataklar halinde sürmektedir. Türkiye’de her 100 yetişkinden 6’sında, her 100 çocuktan 13’ünde görülen genetik ve çevresel tetikleyicilerin birleşik hareketi sonucu ortaya çıkmaktadır. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen astım hastalığında, tetikleyici faktörlerden uzak durulur ve verilen ilaçlar düzgün kullanıldığı durumlarda, şikayetler çok kolay kontrol altında tutularak ataklar önlenebilmektedir. Böylece solunum yetmezliğine giden süreçte engellenmiş olur.
Astımın Türleri
- Alerjik astımlar
- Alerjik olmayan astımlar
Alerjik astımlar: tüm astım hastalarının ortalama %60 gibi oranını oluşturmaktadır. Astımın, polen ve ev tozu akarı gibi alerjenlerin ortaya çıkmasından kaynaklanmaktadır. Hastalarda genel olarak ailelerinden gelen astım, alerji veya egzama gibi hastalıklar bulunmaktadır. Hastalığın alerjik astım olduğunun tespiti, deri ve kan testleri ile tespit edilebilmektedir. Alerjik astımların tedavisinde bilinen ilaçların yanında özellikle çocuk ve genç hastalarda aşı tedavisi de uygulanabilmektedir.
Alerjik olmayan astımlar: Hastalığın şikayetleri alerjik astımlar ile aynı olup; alerji testlerinde herhangi bir alerjene karşı pozitif bir durum saptanmamaktadır. Hastalarda diğer astımlarda görüldüğü gibi hastalarda viral enfeksiyonlar, sigara dumanı, parfümlerin kokusu, boya, toz ve kimyasalar gibi maddelere maruziyet halinde astım atağı geçirebilmektedir. Alerjik olmayan astımlar, genel olarak erişkin yaşta ortaya çıkmakta olup, son yıllarda çocukluk çağında başlayan astımlar; yetişkin çağda başlayan, egzersiz ile tetiklenen, aspirin ile tetiklenen, gece astımı, mesleki astımlar gibi pek çok sayıda farklı astım türleri tanımlanmıştır.