Hipokratist Sağlık Ansiklopedisi
Uluslararası Hemşirelik Andı – Florence Nightingale Yemini; ilk olarak 1893 yılında Hemşire Lystra Gretter tarafından oluşturulan ve o tarihten günümüze hemşirelerin mesleki yaşamına başladıkları ilk gün olarak kabul edilen mezuniyet törenlerinde okutulan, mesleki etik kurallar çerçevesinde onurla uygulayacaklarına dair yemindir.
Hemşire Lystra Gretter tarafından hemşireler için rehber olacak önemli kuralları içeren ilk hemşirelik andı; hemşirelerden ağırbaşlılık, fedakarlık, inançlılık, itaatkarlık, şefkatlilik ve yardımseverlik gibi ilkelere sahip olması beklenmiştir. 1900’lü yılların ortalarında “Hemşirelik Etik İlkeleri” olarak içine aldığı, sosyal ve dini değerlerler üzerine biçimlendirilmiştir.
1935 yılında Hemşirelik Andı‘ndan “Tanrı’nın ve meclisin huzurunda yemin ederim ki“,”sağlık misyoneri olarak hekime yardımcı olacağıma“, “yaşamımda temiz bir duruş sergileyeceğime” ifadeleri çıkartılmıştır.
Uluslararası Hemşirelik Konseyi‘nin çalışmaları neticesinde; ilk defa 1953 yılında, daha sonra 1965 yılında hemşirelik etik kodları, mesleki etik ilkeler çerçevesinde incelenmiş, revize edilerek tüm dillere çevrilerek hemşirelik okullarının mezuniyet törenlerinde okutulmaya başlanmıştır. Hemşirelik Yemini, geçerliliğini her dönem korurken; bazı kurallarını 1973, 2005 ve son olarak 2012 yılındaki değişikliklerle dönemin şartlarına uygun olmadığından özünü koruyarak değişimine ihtiyaç duyulmuştur. Türkiye’de Türk Hemşireler Derneği 2009 yılında ilk kez etik ilkeleri belirlemiş; hemşirelik okulları, mezuniyet törenlerinde hemşirelik andına son şekli vererek okutulmaya başlanmıştır.
Hemşirelik Mesleğinin Etik İlkeleri
Hemşire meslek üyeleri, hemşirelik mesleğine karşı güven oluşturmanın yanı sıra kendilerini de güvence altına almak için and içmişlerdir. Hemşirelik mesleğini icra eden kişilerin vicdani bir sorumluluk getirdiği, eski çağlarda başlayan bir gelenek olduğu bilinen and içmenin yasalar kadar önemli görüldüğü zamanlardan günümüze mesleklerin kendine özgü değer ve etik ilkeleri bulunmaktadır. Hemşirelik mesleğinin üyeleri bu değer ve ilkeler doğrultusunda davranmasının yanı sıra; hemşireliğin ilk etik kodları olarak kabul edilen Florence Nightingale Yeminini, hemşireler kurallar çerçevesinde önemli bir rehber olarak kabul etmektedir. Hemşirelik yemini özünü ve geçerliliğini korumakta olup, bazı kuralları içinde bulunulan dönemin şartlarına uygun olarak değişimine ihtiyaç duyulmuştur.
Hemşirelik mesleği için önemli olan etik ilkeler; zarar vermeme başta olmak üzere yararlılık, özerklik, bireye saygı, adalet, eşitlik, mahremiyet, sır saklama olduğu belirlenmiş olmasının yanında hemşireliğin ahlaki temelinin bu ilkelere dayandığı kabul edilmektedir. Tarih boyunca hemşirelik andı bireylere yönelik temel bir saygının yanı sıra; tercih yapma özgürlüğünün verildiği, zarar vermekten kaçınılma, kötülüğü engelleyip iyilik yapılması, verilen özel ya da gizli bilgilerin açıklanmaması gerektiği, herkese karşı adil, eşit, uygun tedavi ve bakım verilmesinin önemi vurgulanmıştır.
Florence Nightingale Yemini son olarak hekimler için oluşturulmuş olan Hipokrat Yemini‘nin değiştirilmiş biçimidir.
Uluslararası Hemşirelik Andı – Florence Nightingale Yemini
Yüklenmiş olduğum sorumlulukların bilincinde geliştirdiğim anlayış ve becerilerimle herhangi bir ırk, inanç, renk, siyasal veya sosyal durum ayırımı gözetmeksizin hastalarıma bakacağıma;
Hayatı korumak, ızdırabı hafifletmek, sağlığı yüceltmek için gereken her türlü çabayı göstereceğime;
Bakımım altındaki hastaların bütün değer ve dini inançlarına saygı duyacağıma;
Bana bireylerle ilgili olarak verilen tüm bilgileri saklayacağıma;
Hayatı ya da sağlığı tehdit edebilecek her türlü girişimden sakınacağıma;
Mesleki bilgi ve becerilerimi en üst düzeyde tutmaya çalışacağıma;
Sağlık ekibinin bütün üyeleri ile iş birliği yapacağıma ve onları destekleyeceğime;
Bunların tümünü yaparken, Uluslararası Hemşirelik Ahlak Yasası’nın onurunu korumak için gerekecek bütün çabaları sarf edeceğime ve hemşireliğin bütünlüğünü koruyacağıma and içerim.
