Klinik Psikolog

Klinik Psikolog; bireylerin akıl sağlığı ile ilgili davranış, duygusal ve zihinsel bozuklukların psikolojik değerlendirmesi, psikoterapi sağlanması ile birlikte klinik programların geliştirilmesi ve idaresi gibi klinik uygulamalar gerçekleştiren sağlık meslek mensubudur.

Dört yıllık psikoloji eğitiminin ardından klinik psikoloji alanında iki yıl lisansüstü uzmanlık eğitimi alarak Uzman Klinik Psikolog olmakta ve Uluslararası Hastalık Sınıflandırması – International Classification of Disease – ICD – 10 listesinde yer alan F00 ile F99 kodları arasında olan hastalıklarda; ilgili uzman tabibin teşhis ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olarak, hastalara eğitimini aldığı terapi ve psikolojik destek hizmetleri vermektedir. Gözlem ve görüşme teknikleri kullanmakta olan Klinik Psikologlar; gerekli olan eğitimleri aldıklarında gelişim, ilgi, kişilik, nöropsikolojik, tutum, uyum ve zeka envanterleri gibi araçları uygulayarak yorumlayabilmektedir.

Klinik Psikologlar, ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin psikometrik özelliklerine, verdiği psikolojik hizmetler ile eğitim programlarının etkinliğinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalar ve araştırmalar yapabilmektedir. Eğitimini almış olduğu alanlarda insan ve davranışları hakkında teorik ve uygulamalı eğitimler verebilmekte olan Klinik Psikologlar; toplumun ruh sağlığını korumaya yönelik faaliyetlere katılarak katkı sağlayabilmektedir.

Türkiye’de 22 Mayıs 2014 tarihinde yayımlanan “Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliği“nde Sağlık Bakanlığına bağlı olarak klinik psikoloji alanında çalışacak sağlık meslek mensupları ve faaliyetleri tanımlanmıştır.

Klinik uygulamalarda klinik psikologlar; özel muayenehane, hastane, akıl sağlığı kuruluşu, okul, işletmelerle beraber kar amacı gütmeyen kuruluşlar dahil olmak üzere çeşitli ortamlarda bireyler, çiftler, aileler veya gruplarla birlikte krize müdahale, travma ve afetlerin yanı sıra eğitimini aldığı psikoterapi uygulamalarını yapabilmektedir.

Klinik Psikolog, ilgili uzman tabibin teşhis ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olmadan psikoterapi yapabilecekleri; psikolojik değerlendirme ile hastalık olarak tanımlanmayan ve aşağıda yer alan durumlarda eğitimini aldığı psikoterapi uygulamalarını yapabilmektedir.

Psikoterapi Uygulamaları

Eş, ebeveyn, arkadaş, tanıdık gibi kişi ya da kişiler tarafından ihmal ve terkler

Eş, ebeveyn, çocuk(lar), arkadaş, tanıdık gibi kişi ya da kişiler ile resmi otoriteler tarafından kötü muameleler

Hastalıklar ve tedavi sonrası dönemler

• Eğitim ve okuma yazma ile ilgili problemler
• Okul arkadaşları ve öğretmenlerle anlaşmazlık ve eğitim uyumsuzluğu
• Okula gidememe
• Okur-yazar olmama ve düşük düzeyde okuma yazma ile eğitim problemleri
• Okul ve sınavlarda başarısızlık

İş ve işsizlik ile ilgili problemler

• İşsiz kalma
• İş değişikliği
• İş kaybı tehlikesi
• Stresli çalışma programı
• İşveren ve iş arkadaşları ile anlaşmazlık
• Çalışma ile ilgili diğer fiziksel ve zihinsel zorluklar
• İş ile ilgili diğer problemler

Sosyal çevre ile ilgili problemler

• Hayatın belli dönemindeki geçişlerde uyum problemleri
• Sorunlu ebeveyn durumu
• Tek başına yaşama ve yalnız kalma
• Kültürel uyum güçlüğü
• Sosyal uzaklaştırma ve geri çevirme
• Sosyal çevre ile ilgili diğer problemler

Çocuklukta olumsuz yaşam olayları ile ilgili problemler

• Çocuklukta sevgi ilişkisinin kaybı
• Çocuklukta evden ayrılma
• Çocuklukta aile ilişkilerinde değişme
• Çocuklukta öz güvenin kaybına neden olan olaylar
• Çocuğun yakın çevre içinde veya dışında cinsel suistimal ile ilgili problemler
• Çocuğun fiziksel olarak suistimali ile ilgili problemler
• Çocukluk döneminde korkutucu ve olumsuz yaşam olayları

Çocuğun yetiştirilmesi ile ilgili diğer problemler

• Yetersiz ebeveyn gözlem ve kontrolü
• Aşırı koruyucu ebeveyn
• Kurumsal çocuk yetiştirme
• Düşmanlığa eğilimli ve sürekli suçlanan çocuk
• Çocuğun duygusal ihmali
• Çocuğun yetiştirilmesinde ihmalle ilgili diğer problemler
• Çocuğun uygunsuz ebeveyn baskısı ve diğer anormal yetiştirme ile ilgili problemler
• Çocuğun yetiştirilmesi ile ilgili diğer problemler

Primer destek grupları ile ilgili diğer problemler

• Eş veya arkadaş ilişkilerindeki problemler
• Ebeveynler ve eşin ebeveynleri ile ilişkilerde problemler
• Akrabalar ile ilişkilerde problemler
• Yetersiz aile desteği
• Aile üyesinin yokluğu
• Aile üyesinin ortadan kaybolması ve ölümü
• Boşanma ya da ayrılık sonucunda ailenin parçalanması
• Aile veya ev halkını etkileyen diğer stresli yaşam olayları
• Primer destek grubu ile ilgili diğer problemler

Psikososyal durumlarla ilgili problemler

• Tehlikeli ve zararlı olduğu bilinen davranış ve psikolojik girişimleri isteme ve kabul etme
• Danışmanlarla anlaşmazlık
• Psikososyal durum ile ilgili diğer problemler

Cinsel eğilim, davranış ve uyum ile ilgili danışma

• Cinsel eğilimle ilgili danışma
• Cinsel davranış ve uyum ile ilgili danışma
• Üçüncü kişinin cinsel davranış ve uyumu ile ilgili danışma

Sağlık servislerine diğer danışma ve tıbbi tavsiye için gelen kişiler

• Teşhis edilmemiş korku verici şikayeti olan kişi
• Araştırma bulgularının açıklaması için görüşme yapan kişi
• Alkolün kötüye kullanımı için danışma
• İlacın kötüye kullanımı için danışma
• Tütünün kötüye kullanımı için danışma

Yaşam ve yönetim güçlüğü ile ilgili problemler

• Tükenme
• Kişisel özelliklerin vurgulanması
• Dinlenme ve gevşemenin olmaması
• Stres, başka yerde sınıflanmamış
• Yetersiz sosyal yetenek
• Sosyal rol çatışması
• Yeteneksizliğe bağlı olarak aktivitelerin sınırlanması
• Yaşam ve yönetim güçlüğü ile ilgili diğer problemler