Hepatit B Virüsü

Hepatit B Virüsü – HBV; dünyada sık olarak görülen hastalığın etkeni karaciğer iltihaplanmasına neden olan virüs türüdür. Halk arasında sarılık olarak bilinen; insandan insana kan, kan ürünleri ve enfekte vücut sıvıları yoluyla bulaşmaktadır.

Sık olarak kan ve cinsel yolla bulaşmakta olan HBV; uyuşturucu madde kullanımı ve tıbbi, cerrahi, diş prosedürleri, tıbbi cihaz ve ürünlerin yanı sıra gebelik esnasında anneden bebeğe bulaşma, dövme, tükürük, adet gibi vücut sıvılarına maruz kalma diğer geçiş yolları arasında görülmektedir. 40 – 45 nm boyutlarında, genetik materyali çift DNA içeren oldukça bulaşıcı bir virüstür.

Dünya Sağlık Örgütü 2015 yılı verilerine göre; dünyada 257 milyon kişinin üzerinde, Türkiye’de 3 milyon kişinin üzerinde Hepatit B virüsü taşıdığı tahmin edilmektedir. Küresel bir sağlık sorunu olan HBV; tedavi uygulanmadığında kronik enfeksiyonlarla birlikte siroz ve karaciğer kanserinden yüksek ölüm riski altına sokmaktadır. HBV‘ye karşı % 98 – 100 oranlarında koruma sağlayan güvenli ve etkili aşı bulunmakta olup; enfeksiyonunun önlenmesi ile beraber kronik hastalık ve karaciğer kanseri komplikasyonlarının gelişmesini önlemektedir. Enfeksiyon yetişkin vakaların % 5’inde kronik hepatite yol açarken, bebeklik ve erken çocukluk döneminde vakaların yaklaşık olarak % 95’inde kronik hepatite yol açmaktadır. HBV, vücudun dışında en az 7 gün hayatta kalmakta ve kuluçka süresi ortalama 75 gün olup; bu süre 30 ile 180 gün arasında değişen enfeksiyonun sonraki 30 ile 60 gün içinde tespit edilerek kronik olarak devam etmesi beraber gelişebilmektedir.

Bölgelerin ekolojik şartları ve belirli bölgelerde yöreye özgü olarak hepatit B en yaygın olarak perinatal bulaşma adı verilen anneden çocuğa doğumda veya enfekte kana maruz kalması sonucu yatay bulaşma ile enfekte olmuş bir çocuktan yaşamın ilk 5 yılında enfekte olmayan bir çocuğa yayılmaktadır. Kronik enfeksiyon gelişimi, annelerinden enfekte olan bebeklerde veya 5 yaşından önce çok yaygındır.

Hepatit B Virüsünden Korunma

• Aşılama
• İğne, enjektör ve diğer enjeksiyon araç gereçlerin tek kullanımlık olmalıdır.
• Dövme, kulak delme, percing, akupunktur gibi uygulamaların steril ve tek kullanımlık malzeme kullanılmalıdır.
• Tıraş makinesi, jilet, diş fırçası, tırnak makası ile manikür ve pedikür için kullanılan malzemeler ortak kullanılmamalıdır.
• Cinsel yolla bulaşmanın önlenmesinde kondom kullanılmalıdır.
• Sağlık Bakanlığı onaylı kuruluşlardan sağlık ve diş sağlığı hizmeti alınmalıdır.

Hepatit B Virüsü Belirtileri

• Baş Ağrısı
• Bulantı
• Deri Döküntüsü
• Eklem Ağrısı
• Halsizlik
• İştahsızlık
• Kas Ağrısı
• Karın Ağrısı
• Koyu Renkli İdrar
• Kusma

Aşılama

• HBV taşıyıcıları ile birlikte yaşayanlar.
• Kan veya kan ürünleri ile yakın temas halindeki sağlık personeli ve berberler gibi meslek grupları.
• Yurt, askeri birlik gibi ortak kullanım alanları ile eşyaların yoğun olduğu toplu yerlerde yaşayanlar.

Aşı uygulanacak bireylere öncelikli olarak kan testi yapılmasının ardından, aşı yapılmasına uygun görüldüğünde kişiye aşı yapılmaktadır. Uygulanan son dozdan sonra belirlenen tarih doğrultusunda bağışıklık gelişip gelişmediği ve kontrol edilmek amacıyla tekrar kan testi yapılmaktadır. Bağışıklık uygun görüldüğü düzeyde gelişmemişse doz tekrarı yapılmaktadır. Bağışıklığın gelişimi tamamlanmışsa kişiyi 10 – 15 yıl aralığında korumaktadır.

Hepatit B Aşısı Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından her yaşta uygulanmasının yanı sıra; yeni doğanlarda rutin olarak aşı takviminde uygulanmaktadır.