Akılcı İlaç Kullanımı – AİK; Dünya Sağlık Örgütü tarafından bireylerin klinik bulguları ile bireysel özelliklerine göre uygun ilaca, uygun süre ve dozda, en düşük maliyette ve kolayca ulaşabilmelerini sağlamak amacıyla 1985 yılında Kenya‘nın başkenti Nairobi’de başlamıştır.
Nairobi’de 1985 yılında yapılan DSÖ toplantısı Akılcı İlaç Kullanımı çalışmaları başlangıç sayılmaktadır. Bir insanlık hakkı olarak sağlık ve sağlığa erişmekte eşitlik ilkesi ile hareket eden DSÖ; ilaca erişebilirliğin uzun vadeli ilaç politikalarının ayrılmaz bir parçası olarak görülmesi gerektiği sonucuna varmıştır.
Tüm sağlık politikasının bir parçası olarak değerlendirilen Akılcı İlaç Kullanımı; tüm dünyada yanlış, gereksiz, etkisiz ve yüksek maliyetli ilaç kullanımının çeşitli boyutlardaki sorunların önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca hastalık ve ölüm oranları ile ilaçların yan etki riskinin önüne geçilmesi, acil ve temel ilaçlara ulaşılabilirliğin yükseltilmesinin yanı sıra karşı gelişebilecek dirence dayalı olarak, tedavinin ekonomik ve sosyal maliyetlerin düşürülmesi amaçlanmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre; ilaçların % 50′nin üzerinde uygun olmayan şekilde reçetelenmesi, temin edilmesi veya satışı gerçekleşmektedir. Tüm dünyada hastaların yarısı, ne yazık ki ilaçlarını doğru şekilde kullanamamaktadır.
Akılcı olmayan ilaç kullanımının hastaların tedavisi ile ilgili talimatlara uyması ve bu süreçte etkin rol almasının azalmasına, ilaç etkileşimlerine, bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine, hastalıkların tekrarlamasına ya da uzamasına, hastalıktan korunma, teşhisi, tedavisi, fizyolojik fonksiyonun iyileştirilmesi, düzeltilmesi veya değiştirilmesi amacıyla kabul edilen normal dozlarda kullanımında ortaya çıkan zararlı ve amaçlanmamış etkinin görülme sıklığının artmasına, tedavi maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır.
Aynı zamanda bir endikasyon için uygun ilaç; ilk önce etkililik, güvenlik, uygunluk ve maliyet kriterleri dikkate alınmışsa akılcı olarak seçilebilmektedir.
Akılcı İlaç Kullanımı Dairesi Başkanlığı
Türkiye’de Akıllı İlaç Kullanımı çalışmalarını yürüten Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Akılcı İlaç Kullanımı Dairesi Başkanlığı; yanlış ve gereksiz ilaç kullanımının ciddi bir halk sağlığı sorununu “İlacım Ne Eksik Ne Fazla!” sloganıyla yürütmektedir. Özellikle Akılcı İlaç Kullanımının sağlanması konusunda farkındalığın oluşturulması ve toplum bilincinin artırılmasında; hekim, eczacı, hemşire, diğer sağlık personeli, hasta/ hasta yakını, ilaç sektörü, düzenleyici otorite, meslek örgütleri ve diğer medya ve akademi gibi gruplar sorumluluk sahibi taraflar olarak Akılcı İlaç Kullanımına destek sağlamaktadır.
Etkinlikleri.Yayınları.Eğitimleri
İletişim
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu – Akılcı İlaç Kullanımı Dairesi Başkanlığı
Adres: Söğütözü Mah. 2176. Sok. No: 5 PK: 06520 Çankaya / Ankara
Telefon: 0 312 218 36 66
E-Posta: akilci.ilac@titck.gov.tr