Dr. Marko Paşa

Dr.Marko Paşa ya da Marko Pitsipios; 1824 yılında Yunanistan, Syros Adası’nda doğmuştur. Rum asıllı Osmanlı Hekimidir.

Babası Apostol Pitsipios‘un 1837 yılında vefatından sonra, ilk ve orta öğrenimini Yunanistan’ın Syros Adası’nda tamamlamış ve 1841 yılında ailesi ile birlikte İstanbul’a göç etmiştir.

Marko Paşa, İstanbul’a geldiği yıl Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’ye yazılır ve 1851 yılında askeri hekim olarak mezun olmuştur. Mezun olduğu yıl cerrahi kliniği şefliğine atanmıştır. 1861 yılında Sultan Abdülaziz tahta geçince Marko Paşa’yı hekimbaşı (Sertabib-i Hazret-i Şehriyari) ve aynı dönemde Saray eczaneleri yöneticisi olarak göreve getirilmiştir.

Dr.Marko Paşa’nın Mirlivalığa Yükselmesi 

O döneme göre çok yetenekli olan Marko Paşa; bitkiler konusunda da eğitimi ve deneyimi ile kısa sürede iyi bir hekim olarak ün kazanması ile var olan beratlara göre yine aynı dönemde Askeri Hastaneler yöneticisi ve Genel Hastaneler Bakanı ve Mirlivalığa (Tuğgeneral) yükseltilmiş ilk hekim olmuştur. 1867 yılında Euterpe ile evlenmiştir. 1868 yılında Türk Kızılay‘ın temeli olan “Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti”’nin kuruluşunda Kırımlı Dr. Aziz İdris Bey ile birlikte yer almış ve ilk başkanı olmuştur. Marko Paşa, 1871 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane Nazırlığı’na atanmıştır. Tarihe göre Mekteb-i Τıbbiye’nin dekanları arasında yalnız Marko Paşa 17 sene idare etmiştir. 1876 yılında II. Abdülhamit döneminde Meclis-i Ayan (Senato) üyeliği’ne getirilmiştir.

Marko Paşa; çok sabırlı bir hekim olmasının yanında, hastalarını uzun uzun sabırla dinler, dertlerine tıbbi yönden yardımcı olmakla birlikte, onlara manevi huzur ve rahatlık vermeye de özen göstererek halk arasında iyice yayılmış ve Meclis-i Ayan’da görevli iken halkın şikayetlerini o dinler ve bu kimliği ona “derdini Marko Paşa’ya anlat” deyiminin yerleşmesine yol açacak kadar yaygın bir ün kazandırmıştır.  Halkın şikayetlerinin çoğunun ağır ve hantal bürokrasi yüzünden sonuçsuz kalması, Marko Paşa’nın imajını da “dert dinler, ama derde deva olmaz” şekline büründürmüştür. Ayrıca, Marko Paşa dert dinlerken, konuları kaydırması, lafı yuvarlayıp başka yönlere çevirmesi ile de ünlüydü. Kendisine iş için başvuran öğrencilerinin ve hekimlerin dertlerini sabırla dinler veya dinler gibi görünür, bir sonuca bağlamaksızın lafı değiştirirdi. Dr. Marko Paşa 37 yıl hürmet, bağlılık ve özveriyle 3 Osmanlı sultanına hizmet etmiştir. Dolayısıyla o tarihlerde Osmanlı Devletinde en yüksek rütbeli ve en yetkili hekimi olmuştur.

Vefatı

Dr.Marko Paşa, 5 Aralık 1888 tarihinde Burgaz Adası‘nda 64 yaşında hayatını kaybetmiş ve Kuzguncuk’a getirilip oraya defnedilmiştir.