Dr. Hüseyin Remzi Bey

Dr.Hüseyin Remzi Bey; Evliya Hoca veya Evliya Hüseyin Bey, Doğumu 27 Mart 1839, İstanbul – Ölümü 18 Aralık 1896, İstanbul

Mikrobiyoloji alanında çalışmalar yapmış, kuduz aşısını ülkeye getirmiş Osmanlı Hekimidir.

Dr.Hüseyin Remzi Bey; 1865 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’yi bitirmiştir. 1872 yılında çiçek aşısı müfettişi, 1873 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’de Mevalid-i Selase (Doğa Bilimi) muallim muavini olmuştur. Dr. Remzi Bey, kısa bir süre sonra Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye’de (Sivil Tıbbiye) Menafiü’l-Aza (Fizyoloji) dersleri vermiştir. 1875 yılında İlm-i Hayvanat (Zooloji) muallimi olmuştur. 1876 yılından sonra çeşitli okullarda Tarih-i Tabii (Doğa Tarihi) dersleri vermiş ve Darüşşafaka’da bir doğa tarihi müzesi kurmuştur. 1886 yılında Zoeros Paşa ve Hüseyin Hüsnü ile birlikte, yeni bulunan kuduz aşısını incelemek üzere Paris’e Pasteur Enstitüsüne gönderilmiştir. İstanbul’a döndükten sonra bakteriyoloji alanındaki yenilikleri uygulamak ve yaygınlaştırmak için büyük çaba göstermiştir. 1892 yılında Dr. Remzi Bey‘in girişimleriyle İstanbul’da Telkihhane-i Şahane adıyla bir aşı merkezi açılmıştır.

Kitapları

Dr.Hüseyin Remzi Bey‘in başlıca yapıtları arasında, 1873 yılında batı dillerinden Türkçe’ye çevrilen ilk temel zooloji kitabı olan İlm-i Hayvanat, 1888 yılında tıp tarihiyle ilgili ilk Türkçe kitap olan Tarih-ı Tıbb, 1890 yılında Pasteur Enstitüsü’ne ilişkin bilgiler de içeren Kuduz İlleti ve Tedavisi, 1893 yılında zoolojiye ilişkin İlm-i Hayvanat-ı Tıbbiye, 1894 yılında ders notlarından oluşan Ameli ve Nazari Aşı başlıca eserleri arasında yer almaktadır.

Bütün Eserleri

• Târîh-i Tıb Mısır ve Eski Yunan Tababeti anlatılmaktadır. 350 sayfa basılmıştır.
• İlâveli Müntahabât-ı Lügât-ı Osmâniyye 1869 senesinde iki cilt olarak basılmıştır.
• Münşe’âtü’l-Etfâl 1870 senesinde 64 sayfa basılmıştır.
• İlm-i Hayvânât Richard’dan tercümedir. 1873 senesinde 630 sayfa basılmıştır.
• Hıfz-ı Sıhhat-i Askerî çeviri bir eserdir. 1876 senesinde 192 sayfa basılmıştır.
• Mevâlid-i Selâseden Usûl-i İlm-i Hayvânât 1877 senesinde basılmıştır.
• Usûl-i İlm-i Nebâtâk 1877 senesinde basılmıştır.
• İlmü’l-Arz Ve’l-Ma’âdin 1877 senesinde basılmıştır.
• Mebâdî-i Hıfzu’s-Sıhhadan Ömür ve Âfiyet-i Beşer çeviridir. 1886 senesi 174 sayfa basılmıştır.
• Mikrob E. Troussart’dan çeviridir. 1887 senesinde 113 sayfa basılmıştır.
• Rehnümâ-yı Teftîş-i Luhûm Villen’den tercümedir. 1887 senesinde 97 sayfa basılmıştır.
• Zooteknik – İlm-i Hayvânâtın Çiftliklere Tatbiki 1887 senesinde 659 sayfa basılmıştır.
• Lugat-ı Remzî Türk dili için önemli bir sözlüktür. 1888 senesinde iki cilt olarak basılmıştır.
• Kuduz İlleti ve Tedâvisi 1889 senesinde 198 sayfa basılmıştır.
• Hıfz-ı Sıhhatü’ş-Şübbân 1889 senesinde 120 sayfa basılmıştır.
• İlm-i Hayvânât-ı Tıbbiyye 1890 senesinde 552 sayfa basılmıştır.
• Mir’âtü’l-Beyt 1891 senesinde 284 sayfa basılmıştır. “Hanımlara Yâdigâr” alt başlığını taşımaktadır.
• Târîh-i Tabî’î (Hayvânât ve Nebâtât ve Ma’deniyât) 1891 senesinde 248 sayfa basılmıştır.
• Terakkiyât-ı Tıbbiyye 1892 senesinde 22 sayfa basılmıştır.
• Tıbb-ı Nebevî Ebu’l-Hasan Alî’den alıntıdır. 1892 senesinde 180 sayfa basılmıştır.
• Ahlâk-ı Hamîdî 1892 senesinde 156 sayfa basılmıştır.
• Hıfz-ı Sıhhat-i Müteehhilîn 1892 senesinde 256 sayfa basılmıştır.
• Hayât – Memât ve Aşk – İzdivâc 1897 senesinde 24 sayfa basılmıştır.
• Vesîle-i İntibâh 1900 senesinde 23 sayfa basılmıştır.
• Tababet-i Arap
• Zeria-yi Adab-ı Kemal-i Luhum
• Aşı Ameliyatı
• Jeotheni
• Hayvanatın Teşrih ve Fizyolojisi
• Tedavi-i Baledlik
• Saire
• Dürer-i Esdaf
• Muntehabat-ı Hüseyin Remzi
• İhtimar
• Erbaa-yi Kemal
• Rehber-i Hakikat
• Emraz-ı İnsan
• Adab-ı Ta’am
• Fen-i Mikrobi-yi Cerrahi

Vefatı

Dr.Hüseyin Remzi Bey 1898 yılında hayatını kaybetmiştir. Kabri Kasımpaşa’da Bahriye Dairesi karşısındaki Türabi Dergâhındadır.