Hekim Hak ve Yükümlülükleri

Hekim Hak ve Yükümlülükleri kapsamında; hekim ile hasta arasındaki ilişkisi süreçlerinde ve işiyle alakalı diğer süreçlerde hekimler, hukuken korunan çeşitli haklara sahiptirler.

Hekimlerin Yeterli Eğitim Alma ve Sürekli Mesleki Gelişim Hakkı

Hekimler, ağır mesleki, etik ve hukuki sorumlulukları üstlenebilmeleri için yeterli ve nitelikli bir eğitim alma hakkına sahiptirler. Tıp fakültelerindeki teorik ve uygulamalı eğitimin müfredatı ve uygulaması, hekimleri sahaya çıktıklarında gereksinim duyacakları her türlü bilgi, beceri ve tutuma sahibi kılmalıdır. Farklı tıp fakülteleri ve eğitim kurumlarındaki pratisyen ve uzman hekim eğitimlerinin standardizasyonu sağlanmalı ve yetişen hekimlere/uzmanlara eğitimde eşit fırsatlar verilmelidir.

Hekimlerin Yeterli Ücret Alma Hakkı

Hekimler, tıbbi bilgilerini, mesleki gelişimlerini kesintisiz olarak sürdürebilecekleri şekilde eğitim alma hakkına sahiptirler. Hekimlerin tıp fakültesinden mezuniyeti sonrası eğitimlere katılabilmeleri, mesleki bilgi ve becerilerini süreklilik kazandırma ve yenileyebilmeleri amacıyla; eğitime yeterli zaman, uygunluk/ulaşılabilir eğitim programları, tıp eğitimi için gereken ekonomik kaynaklar sağlanmalıdır. Hekimler, aldıkları tıp eğitimi, harcadıkları emek ile üstlendikleri mesleki risk ve sorumluluklara uygun yeterli bir ücret alma hakkına sahiptirler.

Hekimlerin Mesleğini Serbestçe İcra Etme Hakkı

Hekimler, hiçbir kişi veya merciden baskı görmeden serbestçe mesleğini en iyi şekilde icra edebilme hakkına sahiptirler. Hekimler mesleklerini icra ederken; bilimsel kanıtlar, meslek etiği, mesleki vicdan ve hukuka karşı kendini sorumlu görmelidirler. Yöneticilerin, Hasta ve hasta yakınları ile diğer tarafların hekimlere herhangi bir şekilde psikolojik, sosyal, ekonomik ve fiziki baskı yapmaları gibi, tıbbi endikasyon dışı veya gerçeğe aykırı rapor düzenlemeye zorlamaları kabul edilemez. Hekimden kendi değerlerine ters düşen mesleki bilgisi, tıp etiği, hukuk, vicdan gibi işlemler talep edilemez.

Hekimlerin Modern Teknoloji ve Bilimi Kullanma Hakkı

Hekimler, modern tıp teknolojisinden ve bilimsel gelişmelerden yoksun bırakılmadan yeterli donanımlarla mesleğini icra edebilmelidir. Hekimler, bu amaca uygun ortam ve ekipmanı devletten yada bağlı bulunduğu kurumdan talep etme hakları bulunmaktadır.

Hekimlerin Yönetimsel Kararlara Katılma Hakkı

Hekimler, çalıştıkları sağlık kurumundaki yönetimsel kararlara görüş beyanı, eleştirisel önerilerde bulunma ve organizasyonlara katılma hakkına sahiptirler.

Hekimlerin Hastayı Reddetme Hakkı

Hekimler, acil yardım, insani ya da resmi zorunluluklar dışında, makul ve haklı bir gerekçe ile hastayı reddetme hakkına sahiptirler. Hasta ile hekim arasındaki ilişkide güven sarsılmış; hastanın hekime yanlış beyanı, hekime karşı tehdit ve/veya hakaret içeren sözler ve ilişki iki taraf için de yararlı sonuçlar doğurmayacak bir sürece girmiş ise hekim hastayı reddetme hakkı bulunmaktadır. Böyle bir durumda hastanın zarar görmemesi adına acil veya hayati tehlike olmaması ve alternatif hekime kolay ulaşabilme imkanının bulunması gerekmektedir. Hekimin hastayı reddetme hakkı; din, dil ırk, cinsiyete dayalı ayrımcılık veya nefret sebeplerinden kaynaklanmamalıdır. Hekim, tıbbi müdahalenin ortasında haklı bir gerekçe olmaksızın ve hastanın zarar görme olasılığı bulunmaksızın hastanın tedavisini yarıda kesme hakkına sahip değildir.

Konsültasyon İsteme Hakkı

Hekimler tıbbi, etik ve hukuki gerekçelerle hastası için bir başka hekim veya hekimlerden konsültasyon isteme hakkına sahiptirler.

Hekimlerin Sağlığını Koruma ve Mesleki Risklerden Korunma Hakkı

Hekimlerin, kendi sağlıklarını koruma, enfeksiyon ve radyasyon gibi mesleki risklere karşı korunma hakkına sahiptirler. Hekimler sağlıklı çalışma ortamı ve ihtiyacı olan dinlenme zamanına sahip olabilmelidir. Hekimler acil, nöbet ve mesai dışı çalışma süreleri de dahil olmak üzere, makul iş yükü altında çalışmalı, angaryadan korunmalıdırlar.

Hekimlerin İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı

Hekimler, plastik rekonstrüktif ve estetik cerrahi ‎ile diş hekimliği uygulamaları gibi bazı istisnai durumlar haricinde hastalarına iyileşme garantisi vermeme hakkına sahiptirler.

Hekimlerin Hastasına Yeterli Zaman Ayırma Hakkı

Hekimlerin hastasına yeterli zaman ayırma hakkı vardır. Hekimler, hastalarının tıbbi bakımını tehlikeye sokacak ve sağlıklı değerlendirilmesini engelleyecek şekilde yoğun iş yükü ve zaman baskısı altına sokulmamalıdır.

Hekimlerin Tanıklıktan Kaçınma Hakkı

Hekimler, meslekleri gereği hasta hakkında öğrendikleri bilgiler nedeniyle tanıklıktan kaçınma hakkına sahiptir. Hastalar kabul ettiği durumlarda tanıklıktan çekilemezler. Hastalar, tedavi olmak amacıyla en yakınlarından gizledikleri sırları hekimlerine açıkladıkları için, bu mesleki sırların hekim tarafından açıklanması meslek sırrını ifşa suçunu oluşturmaktadır. Hekimler, hastalarıyla ilgili bilgileri açıklamaya zorlanamazlar.

Hekimlerin Tedaviyi Belirleme Hakkı

Hekimler, kanıta dayalı bir hastalığın tedavisinde uygulanabilecek standart yöntemlerden herhangi birini tercih etmekte serbesttirler. Hekimler hastası için uygun bulmadığı bir tedaviyi uygulamaya zorlanamazlar.

Hekimler Bilgi Alma ve Tavsiye ile Tedavisine Uyumu İsteme Hakkı

Hekimler, hastalarından doğru bilgi alma, tedavi için önerdikleri ilaçların uygun şekilde kullanılması yönünde ve diğer tavsiyelere uyulmasını isteme hakkına sahiptirler.

Hekimler Cezalandırma Eylemlerinde Bulunmama Hakkı

Hekimler hiçbir şekilde herhangi bir kişinin ölüm cezası ve işkence gibi cezalandırılma eyleminde aktif görev almaya zorlanamazlar.

Hekim Hak ve Yükümlülükleri