Hipokratist Sağlık Ansiklopedisi
Sağlıkta Reklam yapmak kesinlikle yasaktır. İlanlarla yapılabilecek bilgilendirmeler için ise belli sınırlılıklar getirilmiştir.
Anayasa‘da “devletin temel amaç ve görevleri” arasında olan sağlık hizmetleri; sosyal adalete uygun bir şekilde kamusal bir hak olarak ifa edilmektedir. Sağlık hakkı, insan haklarının bir parçası olarak; kişinin diğer hak ve özgürlüklerini kullanabilmesi, yaşama hakkının varlığına, dolayısıyla sağlığının korunmasına bağlıdır.
Hekimlik Meslek Etiği Kurallarının 5. maddesi hekimin öncelikli görevi olarak; hastalıkları önleme ve bilimsel gerekleri yerine getirerek, hastaları iyileştirmeye çalışarak insan yaşamını ve sağlığını korumak olarak belirtilmiştir.
Türkiye’de hekimlik uygulamaları esaslarını belirleyen temel yasa olan; 1219 Sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun 24. maddesi ile Tıbbi Deontoloji Tüzüğü 9. maddesi; hekimlerin adları, Tıpta Uzmanlık Tüzüğü’ne göre kabul edilmiş olan ihtisasları, akademik unvanları, hasta kabulü yaptıkları mahal ile muayene saatlerini bildiren ilanlar verebilmeleri mümkün olup, ilan ve reklam yapmaları çok açık ve kesin bir şekilde yasaktır.
Hekimlerin uymaları gereken etik kurallar Tıbbi Deontoloji Tüzüğü’nün 8. maddesinde; hekimlik ve diş hekimliği meslekleri ile muayenehaneleri ve tedavi ettikleri kurum ya da kuruluşlarına ticari bir görünüm verilemeyeceği gibi; hekimlerin yapacağı yayınlarda hekimlik mesleğinin şerefini üstün tutmaya mecbur oldukları ve ne suretle olursa olsun, yazılarında kendi reklamlarını yapamayacakları; Tv, gazete, elektronik ortamlar ve diğer tüm iletişim araçlarında reklam niteliğinde teşekkür ilanları yazdıramayacakları düzenlenmiştir.
Sağlıkta Reklam
Sağlık reklamları, verilen sağlık hizmetinin bir tüketici hakkı değil, hasta hakları boyutuyla değerlendirilmesi ve insan haklarının en temel ögelerinden biri olarak görülmesi gerekmektedir.
Hukuksal düzenlemelerle getirilen sağlık alanındaki reklam yasakları, sağlık alanında örtülü reklamlara yönelimini artırmıştır. Bu anlamda sağlık hizmetlerinde yeniden hukuksal düzenleme yapılmış; ticari bir meta haline dönüştürülmek istenilen sağlık hizmetleri, sağlık hizmetinin gereği gibi ifasını engellediği için açık ya da örtülü her türlü sağlıkta reklam yasaklanmıştır.
Sağlık hizmetleri ile ilgili oluşacak reklamlardan etkilenme olasılığı yüksek olması nedeniyle; sağlık alanındaki reklamlar, hasta ve hasta yakınlarının hastalıkları ile ilgili olarak sağlıklı karar verebilmelerini engelleyici olmakla beraber, çeliştirici bir faktör olarak görülmektedir.
Kamu sağlığı açısından reklamların vereceği zararlar göz önünde tutularak, sağlık alanında yapılacak reklamların, gerek hukuksal düzenlemelerde gerekse etik kurallarda reklam kesin bir şekilde yasaklanmıştır.
