Doktor

Doktor kelimesi, Türkçe’ye Avrupa kökenli dillerden girmiştir. Tıp alanında uzmanlık veya doktora çalışmalarını tamamlamış hekimlere – tabiplere verilen unvandır.

Fransa‘daki ilk üniversitelerden bu yana, bin yılı aşkın bir süredir, akademik bir unvan olarak kullanılmıştır. Kelime aslı itibarıyla Latince kökenlidir ve aynı şekilde okunan “docēre” kelimesinden gelmektedir ve anlamı öğretmektir.  Üniversitedeki kullanılan anlamı, üniversitede öğreten kişidir. Kısaca Dr. olarak isimlerin önünde de kullanılabilir. Amerika kıtasındaki kolonilerin yayılması ile ve geç dönem Avrupa etkisi ile Dr. olarak kısaltılmış hali, kişi isimlerinin önünde unvan olarak kullanılmaya başlamıştır.

Özellikle rönesans hareketi ile akademik hayatta, Avrupa ve daha sonraları Amerika kıtalarının hakimiyeti ile, dünya üzerindeki pek çok ülkede doktora derecesi almış kişilere verilen unvandır. Doktor unvanı, akademik bir seviyeyi ve akademideki çalışmaların getirmiş olduğu saygınlığı ifade etmektedir. Latince kökeninde de öğreten kişi anlamının taşıdığı gibi, üniversitelerde uzun süreli çalışmalar sırasında, kişilerin yapmış olduğu eğitim faaliyetlerinin kazandırdığı bir unvandır. Orta Çağ Avrupa’sındaki anlamıyla, hayatını öğrenmeye, öğretmeye ve hikmeti yaymaya adamış kişi anlamındadır.

Avrupa ve Amerikan ekolünde kullanılan doktor unvanını günümüzde de Ph.D. – Philosophy of Doctorate ancak okunuşu Doctor of Philosophy yani felsefenin doktoru olarak kısaltılmaktadır. Bu unvan ilk kez 19. yüzyılda, Almanya‘da bulunan Friedrich-Wilhelms-Universität zu Berlin günümüzdeki adı Humboldt-Universität zu Berlin tarafından verilmiştir. Doktor kelimesinin felsefe üzerine kurgulanmasının sebebi, ilk dönem üniversitelerinin genel yapılanması 3 ana alan üzerinden kurgulanmış olmasıdır. Buna göre üniversitedeki bir kişi, hukuk, din (teoloji) veya ilaç alanlarında çalışabilirdi ve bu üç alan da o zamanlar felsefenin çalışma alanları olarak kabul ediliyordu. Günümüzde ise unvanın taşıdığı anlamlardan birisi de yapılan işin felsefesine hakim olmaktır.