Trigeminal Sinir; on iki çift kranial sinirden beşinci ve en büyük sinir sistemi olarak yüz bölgesinde beyine ağrı, dokunma, soğuk ve sıcaklık duyumları göndermekten sorumludur.
Kafada sansasyon sağlayan büyük, üç parçalı olan trigeminal sinirler; mandibuler, oftalmik, maksiler sinir olmak üzere üçe bölünmektedir.
Mandibular: Çene, alt dudak ve diş eti gibi yüzün alt kısmına duyum sağlamaya yardımcı olan motor işlevi gören sinirlerdir. Mandibular siniri özellikle çiğneme, ısırma ve yutmaya yardımcı olmaktadır.
Oftalmik: Yüzün üst kısmından ve kafa derisinden beyine sinir uyarıları göndermektedir. Oftalmik sinir göz, üst göz kapakları ve alın bölgesi ile ilgilidir.
Maksiller: Yüzün orta kısmındaki duyulardan sorumlu olarak üst çene bölgesinde yanakları, burnu, alt göz kapakları ve üst dudak ve diş etlerine kadar uzanan bölge ile ilgilidir.
Anatomisi
Trigeminal sinirlerin beyinde başlayıp, kafada dolaşarak yüze uzanan bir ağaç gibi kökleri ve dalları bulunmaktadır. Beyinde dört çekirdek veya sinir hücresi gövdeleri topluluğu içinde başlayan trigeminal sinirler; çekirdeklerden üçü duyu, dördüncüsü hareket ve motor fonksiyonunu kontrol etmektedir. Bu üç duyusal çekirdek, ön beyin, beyincik ve omurilik soğanı arasında yer alan beyin sapının en büyük merkezi kısmı olan pons yakınında tek bir duyusal kök olmak üzere birleşmektedir. Duyusal kök, her iki taraftaki beyin sapını terk ederken, beyin omurilik sıvısı ile çevrili meckel mağarası adı verilen dura materde bir boşluğu kaplayan iki trigeminal sinirin her birinin tabanında hilal şeklinde trigeminal ganglion haline gelmektedir. Sinir sisteminin dışında bir sinir topluluğu olan trigeminal ganglion; şakağın yakınında, başın yanında, kulağın önünde bulunmaktadır. Trigeminal ganglion, üç trigeminal sinir dalında başın her iki yanında yüzün farklı bölgelerine doğru ilerlemektedir.
Etkileri
Özellikle travma ve yaralanmalar trigeminal sinirleri etkileyebilmektedir. Genellikle diş prosedürleri ve yüz cerrahisinden kaynaklanan kaza, tümör ve hasarlar sinirleri zedeleyebilmektedir. Trigeminal sinir yaralanmaları, diş etinin küçük bir kısmı veya yüzün bir tarafı gibi geniş bir alanı etkileyebilmektedir. Yaralanmalar sinir hasarının nerede meydana geldiğine bağlı olarak çiğneme ve konuşma ile ilgili diğer sorunlara neden olabilmektedir.