Hipokratist Sağlık Ansiklopedisi
Kitab al-Tasrif, tam adı Kitâbü’t-Taṣrîf li-men ʿaceze ʿani’t-teʾlîf olup; Endülüslü cerrah Ebu el-Kâsım el-Zehravi (Abulcasis) tarafından, günümüze kadar ulaşmış, 30 ciltlik ve makalelerden oluşan Arapça yazılmış tıp ansiklopedisi ve cerrahisi üzerine yazılan tek kitaptır.
Ebu el-Kâsım el-Zehravi‘nin Kitab al-Tasrif‘i 50 yıldan fazla bir sürede tamamladığı ve 1000 yılında tamamlandığı tahmin ediliyor. Kitapta; çeşitli hastalıklar, tıbbi durumlar, tedaviler ve cerrahi sözlük hakkında bilgiler içermektedir. 200’den fazla cerrahi aletin işleyişleri çizimleri kitapta yer almıştır. Kitab al-Tasrif ilk olarak Latin Avrupa’ya tanıtılması; Cremonalı Gerard’ın 12. yüzyılda otuzuncu bölümün Chirurgia Albucasis tercümesi ile olmuştur. Avrupa’daki cerrahlar 1700’lerde Kitab al-Tasrif‘in belli bölümlerine güvenmeye başlamış; büyük üniversitelerde 1800’lerin sonlarına kadar okutulmuştur. Eserin eksiksiz bir tercümesi veya tamamının bilimsel yayın olarak günümüzde hala yapılmamıştır.
Ebu el-Kâsım el-Zehravi‘nin cerrahi olarak çalışmaları ve hekimliği eserde; tıp, ortopedi, göz hekimliği, farmakoloji, beslenme, diş hekimliği, doğum ve patoloji gibi konularla anlatılmıştır. Al-Zahrawi eserinde ameliyatlarla ilgili bölümleri son ciltlere taşımıştır. Cerrahlara önerilerinde tüm tıp dalları ile tanışana kadar pratik yapılmaması gerektiğini savunmaktadır. Cerrahiyi uygulamadan önce hastalığın şekli, bağlantıları ve sınırlarını anlayabilmek için anatomi ve organların işlevi hakkında bilgi sahibi olunması; sinir kaslarına ve damarların yapısına hakim olunması gerektiğini savunmaktadır. Eğer bir cerrah anatomi ve fizyoloji anlamazsa, hastanın ölümüne neden olacak bir hatalar yapabilir düşüncesini eserin pek çok bölümlerinde vurgulamıştır.
