Biyolojik Güvenlik Kabini

Biyolojik Güvenlik Kabini, Biyogüvenlik Kabini – BSC veya Mikrobiyolojik Güvenlik Kabini; belirli bir biyogüvenlik seviyesi gerektiren mikroorganizmalar ve patojenlerle kontamine adı verilen saflığı kalmamış olan ve bulaşan materyallerle güvenli bir şekilde çalışmak için kapalı, havalandırılmış çalışma alanı yaratan laboratuvar aletleridir.

Biyogüvenlik Kabinleri, patojenik biyolojik örneklerin işlenmesi veya steril bir çalışma alanı gerektiren uygulamalar için kullanılmaktadır. Özellikle laboratuvar çalışanları ile çevresindeki ortamı patojenlerden korumaktadır. Biyolojik Güvenlik Kabini, numuneleri çapraz kontaminasyon riskinden korumak için ISO Sınıf 3 çalışma bölgesi oluşturmaktadır. Kabin havası, BSC içinde çıkarken zararlı bakteri ve virüsleri ortadan kaldıran ULPA/HEPA filtrelerden geçmektedir. BSC içinden dışarı atılan atık hava filtreli havadır. Böylece zararlı bakteri ve virüsleri içeren hava çalışma ortamından uzaklaştırılmaktadır. Dolayısıyla, filtrelenmemiş egzoz havasını kullanıcıya üfleyen ve patojenik maddelerle çalışmak için güvenli olmayan laminer akış kabininden ayrışmaktadır. Temelde iki yönden birbirinden ayrılan BSC, personel ve çevre ile deneyi koruma düzeyi olarak ayrılmıştır.

Aynı zamanda biyogüvenlik kabini mikrobiyolojik ekimlerde, kabin içerisinde robotik çalışmalarda kullanılmaktadır. Bacalı biyolojik güvenlik kabinleri; sıklıkla tüberküloz, verem gibi bulaşıcı hastalıklar için tercih edilmektedir. Sitotoksik biyogüvenlik kabini genellikle ilaç hazırlama işlemlerinde kullanılmaktadır.

Biyolojik Güvenlik Kabini

Standardizasyon

EN 12469: 2000 Biyoteknoloji – Mikrobiyolojik güvenlik kabinleri için performans kriterleri, Avrupa Standardizasyon Komitesi CEN tarafından yayınlanan, mikrobiyolojik güvenlik kabinleri için yeni uyumlaştırılmış Avrupa standardıdır. Bu standart, BSC’leri Sınıf I, Sınıf II ve Sınıf III olarak sınıflandırılmaktadır.

Sınıflandırma

Sağladıkları biyolojik koruma derecesine göre farklılaşan birkaç farklı biyogüvenlik kabini türü mevcuttur. Biyogüvenlik kabinleri ilk olarak 1950 yılında ticari olarak üretilmeye başlanmıştır. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), biyogüvenlik kabinlerini personel, çevre koruma düzeyi ve ürün koruma düzeyi olarak üç sınıfa ayırmıştır.

NSF International Biyolojik Güvenlik Kabinesi Programı, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri – CDC, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri – NIH ve Ulusal Kanser Enstitüsü – NCI topluluklarının talebi üzerine 1970’li yıllarda sınıflandırılmaya başlanmıştır.

Sınıf-I Biyolojik Güvenlik Kabinleri

• Sınıf I: Operatörü ve çevreyi biyolojik tehlikelere maruz kalmaktan korumaktadır. Kabin içerisinde işlem gören numunelerin oda havasında bulunan kirletici maddelere maruz kalmasını engellememektedir. Doğal olarak deneysel tutarlılığı etkileyebilen çapraz bulaşma olasılığı bulunmaktadır. Sonuç olarak, Sınıf I kabinlerin kapsamı ve uygulaması sınırlıdır ve büyük ölçüde geçerliliğini yitirdiği düşünülmektedir.

Sınıf-II Biyolojik Güvenlik Kabinleri

• Sınıf II Tip A2: En yaygın kullanılan Sınıf II kabinlerinden biri olup, havanın %30’unun dışarı atıldığı ve %70’inin aşağı akış olarak çalışma alanına yeniden sirküle edildiği bir yönetime sahiptir.
• Sınıf II Tip B1: Havanın %70’inin dışarı atıldığı ve %30’unun aşağı akış olarak çalışma alanına yeniden sirküle edildiği ortak bir yönetime sahiptir. Ayrıca Sınıf II Tip B1 kabininin iç kısmında arkaya doğru çalışma yapıldığında yeniden sirkülasyonu ortadan kaldıran özel bir egzoz özelliği bulunmaktadır.
• Sınıf II Tip B2: Yeniden sirkülasyon olmadığından mikrobiyolojik proseslere yardımcı olarak kullanılan toksik kimyasallarla her koşulda çalışmaya uygundur. Genellikle teorik olarak Tip B2, tüm Sınıf II BSC’ler arasında en güvenlisi olarak kabul edilmektedir. Toplam egzoz özelliği ile aşağı akış ve/veya egzoz HEPA filtreleme sistemlerinin normal şekilde çalışmayı durdurması durumunda arızaya karşı koruma görevi görmektedir.

Sınıf-III Biyolojik Güvenlik Kabinleri

• Sınıf III: Biyogüvenlik seviyeleri 1, 2, 3, 4’e atanan mikrobiyolojik ajanlarla çalışmaya uygun olan kabinlerdir. Sıklıkla en öldürücü biyolojik tehlikeleri içeren işler için kullanılmaktadır. Özellikle çalışma kabinin ön tarafındaki eldiven portları aracılığıyla gerçekleştirilir. Rutin çalışma sırasında, biyogüvenlik kabini içerisinde ortam ortamına göre negatif basınç korunmaktadır. Fiziksel muhafazanın tehlikeye atılması durumunda ek bir arıza güvenliği mekanizması sağlamaktadır. Egzoz havası genellikle HEPA filtrelenir ve yakılır. Alternatif olarak iki filtrenin seri bağlı olduğu çift HEPA filtreleme kullanılmaktadır.