Hipokratist Sağlık Ansiklopedisi
Sultan Ahmed Darüşşifası; Osmanlı Devleti Sultanı I. Ahmed tarafından 1609 yılında inşaatına başlanan külliye, 1621 yılında tamamlanmıştır.
Sultan I. Ahmed‘in Mimar Sedefkâr Mehmet Ağa’ya 1609 yılında cami olarak inşasına başladığı, Sultan Ahmed Külliyesinin bir parçası olan darüşşifa; 1617 yılında Sultan Ahmed‘in yaşamını kaybetmesiyle kardeşi I. Mustafa’nın külliyeyi meydana getiren diğer yapılarla birlikte, darüşşifanın yapımını 1621 yılında tamamlanmasını gerçekleştirmiştir.
Sultan Ahmed Külliyesi içerisinde planlanmış olan darüşşifa; Atmeydanı olarak bilinen eski Bizans Hipodromu’nun batı ucunda yer alan Ayşe Sultan Sarayı ve çevresindeki yapıların istimlak edilmesi ile elde edilen geniş alan üzerine oturtulmuştur. Osmanlı Devletinin son darüşşifası olan Sultan Ahmed Darüşşifası; fonksiyonel mekanlara duyulan ihtiyaçlar doğrultusunda, ana hatlarıyla klasik medrese planına uygun olarak inşa edilmiştir. Dikdörtgen avlu ortasında havuz, gerisinde bir sıra tek kubbeli mekanlarıyla medrese plan şemasına bağlı olarak; revak gerisinde bir oda geçiş mekanı, revaklı avluyu çevreleyen kubbeyle örtülü hasta odaları avluya açılacak şekilde tasarlanmış ve Mimar Sedefkâr Mehmet Ağa ile Mimar Sinan’ın darüşşifalarda başlattığı özel hamam olgusuna bağlanmıştır.
17. yüzyıl içinde inşa edilen tek tıp kuruluşu olan yapının; 1883 yılında Sanat Okulu olarak inşa edilen Sanayi-i Nefise Mektebi‘nin planlarından Ord. Prof. Dr. Süheyl Ünver’in gözlemleriyle bir krokisi bulunmaktadır. Darüşşifa’nın revakları ve revakların gerisindeki mekanları yıkılmış, yapının dış duvarların alt kısımları ile temellere dokunulmamıştır. Sultan Ahmed Darüşşifası‘nın geri kalan yapının giriş kapısı ile darüşşifa hamamı muhafaza edilmiştir.
Sultan Ahmed Külliyesinin 1614 tarihli vakfiyesinde darüşşifa tamamlanmadan çalışacak hekimlerin; tıp ilmi açısından doğu ve batı’da tanınan, açık fikir ve zekaya sahip, ilaç yapımında usta; şurup ve macunlar hazırlamada becerisinin yanı sıra sağduyulu, yufka yürekli, kibirsiz, tatlı sözlü ve hastalara iyi davranmalı olarak belirtilmiştir.
Eski Şark Eserleri Müzesi
19. yüzyıl başlarında Sultan Ahmed Bimarhanesi adı ile anılan şifahane, sadece akıl hastalarına tahsis edilmiş olup; 1846 yılında askerî dikimhane olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. Darüşşifa‘nın hangi tarihe kadar hizmet verdiği tam olarak bilinmemekle birlikte; yapının kullanılamaz hale geldikten sonra üzerine Sanat Okulu olarak Sanayi-i Nefise Mektebi inşa edilmiş ve günümüzde yapı Eski Şark Eserleri Müzesi olarak hizmet vermektedir.
