Liyofilizatörler

Liyofilizatörler; liyofilizasyon veya kriyodesikasyon olarak bilinen dondurarak kurutma yöntemini uygulayan laboratuvar cihazlarıdır.

Kurutma işlemi; dondurulmuş materyalden buz kristallerinin süblimasyon adı verilen katı maddelerin ısıtılınca, sıvı hale geçmeden doğrudan gaz hale geçmesi için kullanılan yöntemdir. Malzemedeki donmuş su olan buz kristalleri, çevresel basıncın azaltılmasıyla katı fazdan gaz fazına geçmektedir.

Liyofilizasyon sürecinde; çözelti faz diyagramı üzerinde maksimum sayıda fazın bir arada dengede olduğu ötektik noktasının altında dondurmasının yanında çözücü buz kristalleri süblimasyon ile uçurulmaktadır. Liyofilizasyon işlemi dondurma, anakurutma ve son kurutma olarak üç temel aşama oluşmaktadır. Başlangıçta gerçekleşen dondurma işleminin ardından; vakumla sıcaklığın düşürüldüğü ana kurutma yöntemi olan süblimasyon aşaması gerçekleşmektedir. Vakum uygulaması; maksimum seviyelere ulaşmasının ardından kristalleşme ve maddeye tutunup kalmaktadır. Bununla birlikte su molekülleri maddeden dışarı çekilme hali olan desorpsiyon adı verilen son kurutmadan oluşmaktadır.

Liyofilizatör Cihazları; ilaç, enzimler, biyolojik ajanlar, hücre ve dokuları da kapsayan farmasötik, biyolojik, kimya, biyokimya, kozmetik uygulamalar ve aynı zamanda bitki, ekstrat, hayvansal ürün, kahve, meyve, nutrosötik, vitamin gibi gıda uygulamalarında sık olarak kullanılmaktadır.

Operatör tarafından liyofilizatöre balon joje, vial, rafta ve petri gibi aparatlarla yüklenen materyaller; kurutma işlemi, katı-sıvı oranının albumin, doku, bakteri, gıdalar gibi donma noktasına göre değerlendirilmektedir. Bununla birlikte liyofilizatörler, akışkan – yoğun akışkan – katı olan kıvamlarına göre değerlendirilmektedir.