Farmakodinami

Farmakodinami; ilaçların, hasta ya da sağlıklı organizmalar üzerindeki etkisini deneysel olarak araştıran, farmakoloji biliminin vücutta yaptığı etkileri inceleyen alt dalıdır. Farmakodinami veya Farmakodinamik olarak adlandırılmaktadır.

Vücuda ilacın bir etki gösterebilmesi, ilacın herhangi bir yolla uygulanmış olması gerekmekte olup; uygulanma sonrasında ilaç, farmakokinetik olarak içinde kan dolaşımı ile etki gösterebileceği dokuya taşınmaktadır. Kapil adı verilen kılcal damardan dokuya ulaşan ilaç, hedef hücrelerinde hücre zarı veya almaçlara bağlanarak etkisini göstermesi ile birlikte ilacın ortaya çıkan büyüklüğünün etkisi o dokuda bulunan miktarına bağlıdır. İlaç konsantrasyonu dokuda ilacın almaçlar üzerinde etkisini belirlemekte olup; ilaç konsantrasyonunun artması, etkisini dozuna göre artırmaktadır. İlacın miktarı veya konsantrasyonu arttıkça oluşturduğu etki de artmakta olup; belirli bir düzeyden sonra konsantrasyon arttığı halde etki daha fazla artmamasının yanı sıra ilaç etkisini gösterebileceği boşta kalan almaç yoktur ve ilaç molekülleri tarafından etkilenmemektedir. İlacın konsantrasyonu veya miktarının artırılması biyolojik yanıt oluşturamamaktadır.

İnsanlar üzerinde kullanılan ilaçlar genel olarak bu derecede yüksek dozda verilememekte olup; ilaçların dozu belirlenirken toplumun geneline bakılarak, medyan etkin doz ED50 %50’sinde etki oluşturan doz dikkate alınmaktadır. İlacın dozu yerine, etkisini gösterdiği dokuda yer alan konsantrasyona bakılarak da medyan etkin konsantrasyon olan EC50 hesaplanmaktadır.

Farmakodinami ile ilgili bu madde taslak seviyesinde olup; madde içeriğini genişleterek Hipokratist – Sağlık Ansiklopedisi için katkı sağlayabilirsiniz.