Hipokratist Sağlık Ansiklopedisi
Dr.Celal Muhtar Özden, Celalettin Muhtar “Celal” Özden 1865 yılında İstanbul’da doğmuştur. Dermatofitler üzerine çalışmalarıyla tanınan askeri ve sivil Türk dermatolog. Mustafa Kemal Atatürk’ün doktorlarından Prof. Dr. Akil Muhtar Özden‘in ağabeyidir. Ayrıca Avrupa’da ‘Djèlaleddin Moukhtar‘ diye tanınmıştır. Osmanlı Devleti ve Cumhuriyet tarihinin önemli türk dermotolog hekimidir.
Son yıllarında Tıp bilgini olarak bilinen Dr.Celal Muhtar Özden, eğitimine İstanbul, Üsküdar’daki Fıstıklı Okulunda başlayıp, 1881 yılında Galatasaray Sultanisi‘ni, 1887’de Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye‘yi bitirdi. 1889 yılına kadar İstanbul Kuduz Hastanesinde görev aldı. 1889-1892 yılları arasında Paris’te Charite Hastanesi Louis-Charles Malassez’in laboratuvarında patolojik anatomi üzerinde histoloji eğitimi aldı . St. Louis Hastanesinde cildiye ihtisası yaptı. 1890 yılında Pasteur Enstitüsü‘nde kurslara katıldı ve çalışmaya başladı. Dr. Celal Muhtar Özden, Enstitüde eğitim gören ilk Türk dermatologdu. Türkiye’ye döndükten sonra 1992-1924 arasında Mekteb-i Tıbbiye‘de cildiye hocalığı yaptı.
Hilal-i Ahmer‘in 1911 yılında ilk Genel Merkez üyeliğini yürüten Dr. Özden; 1913-1925 yılları arasında Hilal-i Ahmer‘in Genel Müfettişliği ile 1918 yılında İaşe Nazırlığına getirilmiştir. Balkan Harbi sırasındaki büyük göç dalgasının ihtiyaçlarının karşılanmasında ve Kurtuluş Savaşı boyunca Anadolu’ya gönderilen yardımların düzenlenmesinde en önemli görevi Dr.Celal Muhtar Özden üstlenmiştir.
Özellikle hekimliğiyle dünya tarihine geçen Dr. Celal Muhtar Özden; Tinea pedis et mannum olarak bilinen mantar enfeksiyonunu, tricophysis adı ile tanımlamasının ardından etkenini, seyrini, ayırıcı tanı ve tedavisini bildiren kişidir. 1890 yılında, bu lezyonların tricophyton türü mantarlar tarafından oluşturulduğunu gösterdiğinde, ayak tabanı ile el ve ayak parmakları arasında görülen bu rahatsızlık henüz tanınmıyor ve egzema, frengi veya dizidroz gibi tanılar ile ele alınıyordu.
Dr. Celal Muhtar Özden 1892 yılında yayınladığı bir makale ile buluşunu tanıtmış ve sonrasında Dünya literatüründe yerini almıştır. Bu buluşu sayesinde I. Dünya Savaşı sırasında Alman ve Fransız ordularında askerler arasında pek yaygın olan bu mantar enfeksiyonu tedavi edilebilmiş ve askerlerin uzun süreler hastanede yatmaları önlenmişti.
Vefatı
Dr. Celal Muhtar Özden yaşamının son yıllarında; Paris ve Cenevre’de görme kaybı tedavilerine rağmen, bilime olan ilgisi devam etmiştir. Son zamanlarını kendisine okunan tıbbi yayınları dinleyerek geçiren Dr. Özden, 1947 yılında İstanbul’da vefat etti.
